یکی از مشکلات رایج دوران کودکی، افتادن زودهنگام دندان شیری است. این اتفاق ممکن است به دلیل پوسیدگی شدید، ضربه یا کشیدن دندان توسط دندانپزشک رخ دهد. در چنین شرایطی، بهترین راه برای جلوگیری از کجی دندانها و بسته شدن فضای دندان دائمی، استفاده از فضا نگهدار (Space Maintainer) است.
دکتر هانیه حائری با تخصص در دندانپزشکی کودکان، یکی از بهترین ارائهدهندگان این درمان مهم است.
⭐ فضا نگهدار چیست؟
فضا نگهدار وسیلهای ساده و مؤثر است که پس از افتادن زودرس دندان شیری در دهان کودک قرار میگیرد تا فضای لازم برای رویش دندان دائمی حفظ شود. اگر این فضا بسته شود، دندانهای کناری به سمت آن حرکت کرده و باعث کجی دندانها و نیاز به ارتودنسی در آینده میشود.
⭐ چرا کودک به فضا نگهدار نیاز دارد؟
۱. جلوگیری از کج شدن دندانها
وقتی فضای خالی بسته میشود، دندانهای مجاور به سمت این شکاف حرکت میکنند و باعث بینظمی ردیف دندانها میشود.
۲. جلوگیری از نیاز به ارتودنسی در آینده
بسته شدن فضا باعث ازدحام دندانی، چرخش دندانها و حتی مشکلات فکی میشود، که درمان آن ارتودنسی طولانی و گران خواهد بود.
۳. کمک به رشد صحیح دندانهای دائمی
فضا نگهدار موقعیت و جهت رویش دندان دائمی را حفظ میکند.
۴. حفظ زیبایی لبخند کودک
کجی و بینظمی دندانها روی اعتمادبهنفس کودک نیز تأثیر دارد.
⭐ انواع فضا نگهدار
۱. فضا نگهدار ثابت
این نوع روی دندانهای مجاور چسبانده میشود و نیاز به همکاری کودک ندارد. معمولاً برای کودکان کوچکتر توصیه میشود و ماندگاری بیشتری دارد.
مزایا:
• استحکام بالا
• عدم نیاز به برداشتن روزانه
• مناسب برای کودکان کمسن
۲. فضا نگهدار متحرک
شبیه به یک پلاک ارتودنسی کوچک بوده و کودک میتواند آن را درآورده و تمیز کند.
مزایا:
• زیبایی بیشتر
• تمیز کردن آسان
• قابل تنظیم
🟦 جدول مقایسهای: فضا نگهدار ثابت و متحرک
| ویژگیها | فضا نگهدار ثابت | فضا نگهدار متحرک |
|---|---|---|
| نیاز به همکاری کودک | ندارد | دارد |
| قابلیت تنظیم | کم | زیاد |
| احتمال گم شدن | بسیار کم | زیاد |
| زیبایی | متوسط | بالا |
| استحکام | بسیار بالا | متوسط |
| مناسب برای | کودکان کمسن | کودکان بزرگتر |
⭐ مراحل قرار دادن فضا نگهدار در مطب دکتر هانیه حائری
۱. معاینه و بررسی تصاویر دندانی
ابتدا دندانپزشک وضعیت دندانهای شیری و دائمی در حال رشد را بررسی میکند.
۲. قالبگیری
اگر نیاز باشد، از دندان کودک قالب گرفته میشود تا فضا نگهدار دقیق ساخته شود.
۳. ساخت در لابراتوار
فضا نگهدار مناسب با دهان کودک طراحی و آماده میشود.
۴. نصب بدون درد
در جلسه بعد، دکتر حائری وسیله را بدون درد و به سرعت در جای خود قرار میدهد.
۵. کنترلهای دورهای
برای بررسی عملکرد وسیله، جلسات کنترل هر ۱ تا ۳ ماه ضروری است.
⭐ چگونه باید از فضا نگهدار مراقبت کرد؟
• مسواکزدن روزانه
• پرهیز از خوردن خوراکیهای چسبنده (آدامس، پاستیل)
• جلوگیری از بازی کردن با وسیله
• مراجعه منظم به دندانپزشک
⭐ اگر فضا نگهدار نگذاریم چه میشود؟
• نیاز حتمی به ارتودنسی
• بینظمی شدید دندانها
• مشکلات گاز گرفتن و جویدن
• افزایش هزینههای درمان
⭐ چه کودکانی بیشترین نیاز را به فضا نگهدار دارند؟
• کودکانی که دندان شیری خود را زود ازدستدادهاند
• کودکانی با سابقه پوسیدگی شدید
• کودکانی که ضربه به دهان داشتهاند
• کودکانی که تاخیر در رویش دندان دائمی دارند
⭐ سوالات متداول درباره فضا نگهدار
آیا گذاشتن فضا نگهدار درد دارد؟
خیر، نصب آن بدون درد است.
تا چه زمانی باید در دهان کودک بماند؟
تا زمانی که دندان دائمی درحال رویش باشد.
آیا فضا نگهدار باعث مشکل در صحبتکردن میشود؟
خیر، معمولاً بعد از چند روز کودک کاملاً عادت میکند.
لینک های داخلی :
بهترین دندانپزشک کودک در غرب تهران با امکان بیهوشی
بهترین دندانپزشک کودکان | مراقبت دندان کودکان با دکتر هانیه حائری
لینک های خارجی :
بهترین و معتبرترین لینک برای این موضوع:
American Academy of Pediatric Dentistry
https://www.aapd.org
