افتادن دندان شیری یکی از مراحل طبیعی رشد کودکان است که معمولاً در سنین ۶ تا ۱۲ سالگی اتفاق میافتد. گاهی اوقات ممکن است به دلایل مختلفی مانند آسیب دیدن دندان و پوسیدگی نیاز به کشیدن این دندان شود. این فرایند اگر توسط یک دندانپزشک ماهر انجام شود معمولاً درد و ناراحتی زیادی را برای کودک ایجاد نمیکند. بااینحال لازم است یکسری مراقبتها را بعد از کشیدن دندان رعایت کرد.
دلایل کشیدن دندان شیری کودک
گاهی به دلایل مختلفی برخی والدین باید اقدام به کشیدن دندان شیری زودتر از موعد کنند. البته اگر تجویز دندانپزشک باشد این فرآیند نهتنها خطری را برای کودکان ایجاد نمیکند بلکه مانع از گسترش پوسیدگی نیز میشود. در ادامه به بررسی برخی از دلایل رایج کشیدن دندان شیری میپردازیم.

کشیدن دندان شیری زودتر از موعد
گاهی ممکن است دندان شیری کودک زودتر از موعد طبیعی خود بیفتد یا دندانپزشک مجبور شود آن را بکشد. این موضوع ممکن است به دلایلی مانند مشکلات رویش دندان دائمی، جا نداشتن برای رشد دندان دائمی در لثه یا دندانهای شیری که بهطور غیرطبیعی رشد کردهاند، اتفاق بیفتد. در این موارد دندانپزشک تصمیم میگیرد که دندان شیری را زودتر از موعد بکشد تا فضای کافی برای رشد دندان دائمی فراهم شود.
کشیدن دندان شیری به دلیل پوسیدگی
برخی از والدین هنوز نمیدانند که آیا دندان شیری خراب را باید کشید یا به حال خود رها کرد. اگر پوسیدگی بهقدری شدید باشد که نتوان آن را با پر کردن درمان کرد دندانپزشک ممکن است تصمیم بگیرد که دندان را بکشد. کشیدن دندان شیری پوسیده در این شرایط ضروری است تا از گسترش عفونت به دندانهای دائمی جلوگیری کند.
کشیدن دندان شیری به علت آسیب یا ضربه
گاهی دندان شیری به دلیل آسیب یا ضربه دچار شکستگی میشود. اگر آسیب بهقدری شدید باشد که دندان حالت طبیعی خود را کامل از دست دهد یا دچار عفونت شود، دندانپزشک تصمیم میگیرد که دندان را بکشد. این اقدام باعث میشود کودک درد و ناراحتی کمتری را تجربه کند. در این موارد، کشیدن دندان شیری برای سلامت دهان و دندان کودک ضروری است.

هزینه کشیدن دندان شیری
هزینه کشیدن دندان شیری در کودکان کاملاً متفاوت است. عوامل مختلفی هستند که بر هزینه نهایی تاثیر میگذارند. یکی از پارامترهایی که میتواند تاثیر داشته باشد، کدام دندان و سن کودک باشد.
در ادامه برخی از دلایلی که بر هزینه کشیدن دندان شیری تأثیرگذار هستند را بررسی میکنیم.
تعداد دندان
تعداد دندانهای شیری که نیاز به کشیدن دارند، بر هزینه کلی تأثیر میگذارد. هرچه تعداد دندانهای شیری بیشتر باشد، هزینه کل نیز افزایش خواهد یافت زیرا ممکن است نیاز به چندین جلسه یا بیحسی بیشتر باشد.
تجربه و تخصص دندانپزشک
دندانپزشکی که تجربه و تخصص بیشتری دارند معمولاً هزینه بالاتری برای کشیدن دندان شیری دریافت میکند. همچنین، دندانپزشکان متخصص در جراحی دندان ممکن است قیمت بالاتری نسبت به دندانپزشکان عمومی داشته باشند.
همکاری کودک
گاهی کودک همکاری لازم را با دندانپزشک ندارد و نمیتوان فرآیند عادی درمان را طی نمود، برای همین دندانپزشک کودکان، کودک را به بیهوشی ارجاع میدهد. در دندانپزشکی کودکان با بیهوشی که زیر نظر متخصص بیهوشی انجام میشود با تزریق دارو کودک کاملا بیهوش میشود و دندانپزشک در مدت زمان معین شده کارهای ترمیم یا کشیدن را انجام میدهد.
بیهوشی هم انواعی دارد ولی به صورت کلی هزینهای به درمان در حالت عادی افزوده خواهد شد.
تجهیزات و امکانات کلینیک
کلینیکهایی که تجهیزات پیشرفتهتر و امکانات بهروزتری دارند، معمولاً هزینه بیشتری برای کشیدن دندان شیری دریافت میکنند. این امکانات میتواند شامل دستگاههای تصویربرداری یا اتاقهای عمل مخصوص باشد.
روشهای کشیدن دندان شیری
روشهای مختلفی برای کشیدن دندان شیری کودک ۸ ساله وجود دارد. برخی از این روشها کاملاً سنتی هستند و برخی دیگر با دنیای امروز هماهنگتر هستند. انتخاب روش مناسب کاملاً بستگی به شرایط کودک دارد. توصیه میشود برای حفظ سلامت کودکان قبل از انتخاب هر روشی ابتدا با دندانپزشک کودک مشورت کنید.
کشیدن دندان شیری با نخ
یکی از روشهای سنتی کشیدن دندان شیری استفاده از نخ و درب است. این روش زمانی استفاده میشود که دندان کاملاً لق شده و نیازی به جراحی نداشته باشد. در این روش والدین میتوانند از نخ برای کشیدن دندان استفاده کنند. در این روش یکطرف نخ به درب و طرف دیگر به دندان وصل میشود. سپس با بستن درب دندان را از لثه جدا میکنند.
کشیدن با دست
اگر دندان شیری به لثه وصل نباشد و کاملاً لق باشد میتوان آن را با دست کشید. در این روش اگر دندان بهطور کامل لق باشد و هیچگونه مقاومت یا دردی ایجاد نکند، میتوان آن را بهآرامی با دست برداشت. این روش باید با دقت انجام شود تا آسیب به لثه یا دندانهای دیگر وارد نکند.
گاز زدن سیب
برای دندانهای شیری که کمی لق شدهاند و نیاز به تحریک دارند گاز زدن سیب یا هویج خام میتواند کمک کند تا دندان بهراحتی از لثه جدا شود.
سیب سفت یا هویج خام بهعنوان یک روش طبیعی برای جدا کردن دندانهای لق عمل میکند و درعینحال ممکن است کودک احساس درد کمتری داشته باشد.
مراجعه به دندانپزشک
درصورتیکه دندان شیری دچار پوسیدگی شدید، آسیب یا مشکلات خاص است بهترین کار مراجعه به دندانپزشک است.
دندانپزشک با استفاده از ابزارهای تخصصی، دندان را بهطور صحیح و بدون آسیب به لثهها میکشد. در این روش دندانپزشک با بیحسی و با دقت بالا، دندان را کشیده و درنتیجه کودک احساس درد و ناراحتی نمیکند.
دندان شیری کشیده شود چه زمانی جای آن پر میشود؟
نباید توقع داشت بعد از کشیدن دندان شیری کودک ۶ ساله بهسرعت جای آن پر شود. این فرایند بستگی به نوع دندان و سن کودک دارد.
هر دندان دائمی در یکزمان خاص رویش میکند. بهعنوانمثال، دندانهای جلویی معمولاً زودتر از دندانهای آسیاب درمیآیند. بهطورکلی، دندانهای شیری معمولاً از سنین ۶ الی ۱۲ سالگی میافتند و دندانهای دائمی در این بازه زمانی رویش میکنند.
بنابراین، نباید انتظار داشت که بلافاصله بعد از کشیدن دندان شیری، دندان دائمی دربیاید. این فرایند ممکن است چند ماه یا حتی بیشتر طول بکشد.
مهم است که والدین در این مدت صبور باشند و به حفظ بهداشت دهان و دندان کودک توجه کنند تا به رویش سالم دندانهای دائمی آنها کمک کنند.
چگونه از کج شدن دندان جایگزین بعد از کشیدن زودهنگام دندان شیری جلوگیری کنیم؟
در بسیاری از مواقع روند افتادن دندان شیری و رویش دندان های طبیعی در کودکان به دلایل مختلفی مختل میشود و ممکن است یک یا چند دندان زودتر از موعد بیفتد. در این هنگام با بررسی شرایط کامل بیمار از فضانگهدار استفاده میشود.
فضانگهدار به وسیله ای میگویند که در دهان کودک قرار داده میشود که جای دندانی که از دست رفته را پر کند و از بسته شدن فضای خالی آن توسط حرکت سایر دندان ها جلوگیری کند.


مراقبتهای بعد از کشیدن دندان شیری
بعد از کشیدن دندان شیری، مراقبتهای برای جلوگیری از عفونت و تسریع روند بهبودی ضروری است. یکی از مهمترین اقدامات نگهداشتن گاز استریل بر روی محل دندان به مدت حداقل ۳۰ دقیقه است.
همچنین باید از مکیدن، تف کردن یا صحبت کردن بیشازحد خودداری کرد زیرا این کارها باعث آسیب به لثه و تأخیر در روند بهبودی میشوند.
در این مدت بهتر است کودک غذاهای نرم و خنک مانند بستنی یا ماست مصرف کند و از خوردن غذاهای داغ و سفت پرهیز کند.
عوارض کشیدن زودهنگام دندان شیری
کشیدن زودهنگام دندان شیری میتواند مشکلاتی در جویدن کودک ایجاد کند. دندانهای شیری نقش مهمی در حفظ توازن و تطابق درست دندانها دارند. اگر یکدندان شیری پیش از موعد کشیده شود، کودک ممکن است در هنگام جویدن با مشکل مواجه شود زیرا جای خالی این دندان شیری هنوز پر نشده است.
علاوه بر این، کشیدن زودتر از موعد دندان شیری میتواند تأثیر منفی بر رشد دندانهای دائمی داشته باشد. درصورتیکه دندان شیری زودتر از موعد کشیده شوند، دندان دائمی ممکن است در موقعیت مناسب خود رشد نکند و بهصورت کج یا نامرتب درآید.
آیا کشیدن دندان شیری درد دارد؟
کشیدن دندان شیری معمولاً درد زیادی ندارد بااینحال ممکن است کودک کمی احساس ناراحتی کند. برای کاهش درد دندانپزشک ابتدا از ژل بیحسی روی سطح لثه استفاده میکند تا ناحیه مربوطه بیحس شود.
سپس آمپول بیحسی را تزریق میکند. در طی این فرآیند ممکن است کمی درد یا سوزش داشته باشد اما بهطورکلی بسیار کوتاه و قابلتحمل است. بعد از تزریق بیحسی هیچ دردی هنگام کشیدن دندان کودک احساس نخواهد کرد.
اگر دندان پوسیده را ترمیم یا نکشیم چه اتفاقی میافتد؟
اگر دندان پوسیده را ترمیم یا نکشیم، پوسیدگی بهتدریج عمیقتر میشود و به لایههای داخلی دندان که عصب و رگهای خونی در آنجا قرار دارند، نفوذ میکند. در این مرحله، درد شدیدی ایجاد میشود که معمولاً نیاز به درمان فوری دارد.
این پوسیدگی عمیق میتواند باعث عفونت و التهاب در داخل دندان و حتی لثهها شود که درنهایت ممکن است نیاز به درمان ریشه یا کشیدن دندان داشته باشد. همچنین پوسیدگی درماننشده، ممکن است موجب گسترش عفونت به سایر نواحی دهان، فک و حتی بدن شود؛ بنابراین، ترمیم بهموقع پوسیدگیها و مراقبتهای منظم از دندان کودکان بسیار مهم است.
سؤالات متداول
آیا کشیدن دندان شیری برای کودک ضرر دارد؟
کشیدن دندان شیری درصورتیکه بهموقع و بهدرستی انجام شود، ضرری ندارد و معمولاً بهسلامت دندانهای دائمی کمک میکند.
چه زمانی باید دندان شیری کودک را کشید؟
زمانی که دندان شیری دچار پوسیدگی شدید یا آسیب جدی باشد و امکان پر کردن برای آن وجود نداشته باشد.
بعد از کشیدن دندان شیری کودک، چه مراقبتهایی باید انجام شود؟
باید از مسواک زدن اطراف دندان کشیده شده خودداری کرد. دهان را با آبنمک شستشو داد و از خوردن غذاهای داغ و سفت پرهیز کرد.
کشیدن دندان شیری کودک دردناک است؟
معمولاً درد کشیدن دندان شیری بسیار کم است زیرا از بیحسی موضعی استفاده میشود.
آیا کشیدن دندان شیری بهجای ترمیم کردن آن بهتر است؟
بستگی به وضعیت دندان دارد، بنابه تشخیص دندانپزشک کودکان بهترین طرح درمان مشخص میشود.
هزینه کشیدن دندان شیری چقدر است؟
هزینه کشیدن دندان شیری بستگی به موارد مختلفی دارد از جمله موقعیت جغرافیایی دندانپزشکی، نوع دندان و…
آیا دندان شیری خراب را باید کشید یا درمان کرد؟
درصورتیکه دندان قابلترمیم باشد، بهتر است درمان شود.
چگونه میتوان از کشیدن دندان شیری جلوگیری کرد؟
با مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و مراجعهی بهموقع به دندانپزشک میتوان از کشیدن دندان شیری جلوگیری کرد.
کشیدن دندان شیری در منزل خطرناک است؟
اگر دندان آنقدر لق هست که با گاز زدن سیب یا خوراکی دیگر میافتد میتوان در خانه انجام داد در غیر اینصورت توصیه میشود دندانپزشک کودکان معاینه و بررسی انجام دهد.
آیا دندان شیری همیشه باید در زمان طبیعی خود بیفتد؟
خیر. گاهی به دلیل پوسیدگی شدید یا آسیب دندان شیری باید زودتر از موعود کشیده شود.